Gra z dekoderem wskazówek – „Lisek urwisek” Nasza Księgarnia

Nie skończył się jeszcze pierwszy kwartał 2019 roku, a ja już wiem, że Lisek urwisek Naszej Księgarni to jedna z najlepszych gier dla dzieci wydanych w tym roku w Polsce. Po pierwsze – współpraca, a nie rywalizacja, po drugie – zagadka do rozwiązania, po trzecie – prawdziwy dekoder wskazówek. Prosty pomysł, ale co za wykonanie!

OPIS GRY

Kto ukradł ciasto? Podejrzanych jest wielu, ale wszystkich łączy jedno – ruda kita i szelmowskie spojrzenie. Gracze wcielają się w detektywów i na podstawie wskazówek, które otrzymują w czasie rozgrywki, próbują odnaleźć amatora słodkości. Marian w cylindrze, Celina z kwiatem za uchem, a może Balbina w długiej czarnej pelerynie – kto okaże się liskiem urwiskiem? Czy uda się złapać złodzieja, zanim zniknie z ciastem w swojej norze?

ZAWARTOŚĆ PUDEŁKA

plansza
4 pionki detektywów
3 kostki
dekoder wskazówek
12 żetonów wskazówek
figurka lisa
16 kart podejrzanych lisów
16 kart liska urwiska

PODEJRZANE TYPKI

Każdy z 16 podejrzanych wygląda inaczej. Liski mają unikalne kombinacje trzech dodatków, np. Irmina nosi pelerynę i perły i używa laseczki, a Wiesiek chodzi w cylindrze i szaliku, a w łapie trzyma teczkę.  

PRZYGOTOWANIE DO GRY

Rozłóż planszę i umieść figurkę liska urwiska na wyznaczonym polu. 
Każdy z graczy otrzymuje pionek detektywa w wybranym kolorze i kładzie go na środku planszy na jednym z czterech możliwych pól. Wokół planszy należy rozłożyć karty podejrzanych lisków obrazkiem do dołu, a następnie odkryć dwie z nich. Pomieszane żetony wskazówek należy umieścić na planszy obrazkiem do dołu na polach z symbolem łapki. Potasuj karty liska urwiska i bez podglądania włóż jedną z nich do dekodera wskazówek. Kostki połóż w zasięgu rąk graczy. Gotowe!  

PRZEBIEG GRY

Przed rzutem trzema kostkami gracz decyduje, co będzie robić w swojej turze: szukać wskazówek czy ujawniać podejrzane lisy. Gracz może wykonać zadeklarowaną akcję jedynie wtedy, kiedy na wszystkich trzech kościach wyrzuci odpowiednie symbole. Po pierwszym rzucie można przerzucić wybrane kości jeszcze maksymalnie 2 razy.
Jeśli po trzecim rzucie na kostkach będą się znajdować różne symbole, gracz musi przesunąć figurkę liska urwiska o trzy pola w kierunku jego nory.

Szukanie wskazówek

Jeśli po maksymalnie trzech rzutach na wszystkich kostkach znajdzie się symbol łapek, gracz przesuwa swój pionek detektywa w dowolnym kierunku (w pionie lub poziomie) o liczbę pól równą liczbie łapek widniejących na kostkach (od 3 do 6). Jeśli pionek zatrzyma się na polu ze wskazówką, gracz podnosi żeton i umieszcza go w dekoderze. Jeśli po wysunięciu klapki pokaże się białe kółko, będzie to oznaczało, że lisek, którego szukamy, nie posiada przedmiotu pokazanego na żetonie. Natomiast jeśli zobaczymy zielone kółko, będzie to oznaczało, że lis, którego szukamy, posiada konkretny dodatek.

Za każdym razem po odkryciu nowej wskazówki gracze mogą wspólnie ustalić, czy pośród leżących na stole ujawnionych kart podejrzanych znajdują się jakieś niewinne lisy. Karty oczyszczonych z zarzutów lisów należy odłożyć do pudełka.

Po sprawdzeniu wskazówki należy wyjąć z dekodera żeton i odłożyć go na planszę obrazkiem do góry.

Ujawnianie podejrzanych lisów

Po wyrzuceniu 3 symboli oczu gracz może odwrócić obrazkiem do góry 2 wybrane karty podejrzanych lisków leżące wokół stołu. Jeśli wcześniej zostały odkryte żetony wskazówek, należy wspólnie z pozostałymi graczami ustalić, w jakich relacjach pozostają z nowo ujawnionymi podejrzanymi. Niewinne lisy należy odłożyć do pudełka. 

Przesunięcie liska urwiska

Jeśli po trzecim rzucie na kostkach będą się znajdować różne symbole, gracz musi przesunąć figurkę liska urwiska o 3 pola w kierunku jego nory. 

KONIEC GRY

Gra toczy się przez szereg rund i może się zakończyć na 3 różne sposoby:
1⃣  oskarżenie o kradzież konkretnego lisa
Jeśli gracze są przekonani, że wiedzą, kto ukradł ciasto, podają imię lisa, a następnie sprawdzają, czy to samo imię znajduje się na karcie w dekoderze. 
2⃣ na stole pozostaje 1 karta liska urwiska
Gracze porównują imię lisa z karty podejrzanego z imieniem na karcie znajdującej się w dekoderze.
W obydwu powyższych sytuacjach gracze zwyciężają, jeśli imiona na kartach lisów są identyczne, natomiast przegrywają, jeśli imiona są różne.
3⃣ figurka liska urwiska dociera do nory
Jeśli lis dotrze do swojej kryjówki, gracze przegrywają.

TRUDNIEJSZY WARIANT

Jeśli gracze chcą sobie utrudnić zadanie, mogą przesuwać figurkę liska urwiska o 4 albo nawet 5 pól za każdym razem, kiedy któryś z graczy wyrzuci różne symbole na kostkach.

JAK DZIAŁA DEKODER WSKAZÓWEK?

16 kartom z wizerunkami podejrzanych lisów odpowiada 16 kart liska urwiska z zielonymi kropkami. Każda karta ma unikalny układ kropek, który uwidacznia się (lub nie) po włożeniu żetonu wskazówki do dekodera. Każdy żeton ma wycięcie w innym miejscu. 

WRAŻENIA

Niektóre młodsze dzieci źle radzą sobie z porażkami. Każdą przegraną traktują jak koniec świata, wypłakują morze łez, a nierzadko w złości zrzucają elementy gry ze stołu. Zapewnienia, że to tylko gra i że przecież nic się nie stało, nie działają, kiedy mały człowiek aż kipi z emocji. Są różne strategie radzenia sobie w takich sytuacjach: można dawać dziecku fory i świadomie się podkładać (na dłuższą metę nie polecam), można grać w drużynach (i swoim przykładem pokazać, że można przyjąć porażkę z uśmiechem na ustach), można również oczywiście tłumaczyć, że gry losowe mają to do siebie, że nie mamy wpływu na wynik gry, a w przypadku innej mechaniki, że dojście do wprawy zajmuje trochę czasu (kiedy dziecko płacze, i tak nie słyszy, co do niego mówimy). Jeśli wszystkie metody zawiodą, a nie chcecie rezygnować z planszówek, sięgnijcie po gry kooperacyjne, w których albo wszyscy wygrywają, albo wszyscy przegrywają. O ile bowiem dzielone zwycięstwo cieszy tak samo jak osobisty sukces, o tyle wspólna porażka boli dużo mniej. Lisek urwisek to przykład gry, w której wszyscy grają do jednej bramki i muszą sobie pomagać, żeby złapać złodzieja ciasta. Jest tu oczywiście sporo losowości związanej z kostkami (możliwość ich dwukrotnego przerzucenia zwiększa jednak szanse na uzyskanie satysfakcjonującego wyniku), ale trochę zależy też od samych graczy. Trzeba wykazać się umiejętnością wyciągania wniosków, żeby skutecznie eliminować podejrzanych („Skoro lisek urwisek nosi szalik, a Jadzia go nie ma, to znaczy, że jest niewinna i można ją odłożyć do pudełka”), a także dobrą pamięcią, żeby konfrontować zdobyte wcześniej informacje z nowo ujawnianymi kartami podejrzanych („Patrzcie, Teresa ma parasolkę, a na samym początku gry dowiedzieliśmy się, że podejrzany lis też ma parasolkę, więc lisica jest podejrzana”). Dzieci są zafascynowane dekoderem wskazówek i – mimo że za jego działaniem nie stoją żadne czary, tylko rozrysowane z matematyczną precyzją zielone kropki – nie mogą się nadziwić, że w każdej kolejnej rozgrywce kto inny okazuje się złodziejem. Gra wzbudza duże emocje (zarówno pozytywne, kiedy jedna wskazówka pozwala wyeliminować od razu kilku podejrzanych, jak i negatywne, kiedy figurka liska urwiska zbliża się do nory w nieco za szybkim tempie), zachwyca wykonaniem począwszy od ilustracji (na planszy i kartach) poprzez kolorowe pionki w kształcie czapek w stylu Sherlocka Holmesa aż do dekodera. Lisek urwisek to nie tylko piękna, ale i mądra gra oparta na kooperacji, której nie powinno zabraknąć na półce żadnego małego miłośnika planszówek (ani jego rodziców). 

TYTUŁ: Lisek urwisek
AUTORZY: Shanon Lyon, Marisa Pena
ILUSTRACJE: Melanie Grandgirard
WYDAWNICTWO: Nasza Księgarnia
WIEK: 5+
LICZBA GRACZY: 2–4
CZAS GRY: 20 min
WIELKOŚĆ: 24 × 24 × 6 cm
ROK WYDANIA: 2019