Kiedy dziecięca twórczość coraz bardziej przypomina zamierzony efekt artystyczny, a w mniejszym stopniu wiąże się z generalnymi porządkami i praniem z namaczaniem, nadchodzi moment, w którym małemu artyście można podsunąć kolejne pomysły na zabawy plastyczne, np. z motywem przewodnim. Dziś pokazujemy Wam niezwykły zeszyt aktywnościowy, który – w przeciwieństwie do wielu innych tego typu publikacji – zamiast ograniczać wyobraźnię twórcy konkretnymi poleceniami zostawia mu pełną swobodę. Jedyną regułą Zwierzołów Victora Escandella z wydawnictwa Dwie Siostry jest… brak reguł.
ZWIERZOŁY – CO TO ZA TYTUŁ?
Oryginalny tytuł zeszytu aktywnościowego Victora Escandella, wielokrotnie nagradzanego hiszpańskiego ilustratora, nosi tytuł Animalotes del mundo, czyli dosłownie Zwierzaki świata. Polskie tłumaczenie zaproponowane przez Katarzynę Sosnowską nie tylko nie odbiega znaczeniowo od pierwowzoru, ale dodatkowo podkreśla artystyczne przeznaczenie książki: zwierzoły to przecież nic innego jak bazgroły ze zwierzęcym motywem przewodnim!
ORYGINALNA FORMA
Zwierzoły nie są typową kolorowanką. Trudno rozpatrywać je również w kontekście zeszytu z zadaniami do wykonania, bo chociaż na każdej stronie można znaleźć trochę tekstu, ma on niewiele wspólnego ze standardowymi poleceniami w rodzaju: pokoloruj, policz, narysuj. Czym więc są Zwierzoły? Przede wszystkim ciekawą alternatywą dla zadań zamkniętych, które pomagają dziecku ćwiczyć umiejętność działania zgodnie z instrukcją, ale jednocześnie nie zostawiają miejsca na twórcze szaleństwo. Zwierzoły są zaproszeniem do zabawy bez jasno wytyczonych reguł, bez sztywnych ram, czasem również bez sensu – bo tworzenie sztuki sprawia najwięcej frajdy, kiedy nikt i nic nas nie ogranicza.
Na ponad 140 stronach Víctor Escandell zaprezentował 102 sylwetki zwierząt z całego świata, a resztę zostawił w rękach czytelników, czy raczej (współ)twórców. Każdy zwierzoł dostał jedną rozkładówkę (niektóre nawet więcej), na której przedstawiono go z imienia, skomentowano zabawnym hasłem albo umieszczono króciutką notkę informacyjną na jego temat. Gdzieniegdzie pojawiają się propozycje (bo w takim charakterze należy je rozpatrywać) zadań do wykonania, np. stworzenia rysunkowych odpowiedzi na pytania, o czym myśli brzuszek wilka, co widzi łabędź na dnie jeziora czy jaka jest różnica między ślimakiem nagim a ślimakiem po prostu albo bardziej typowych poleceń w rodzaju: dorysuj ogon orłowi, pomóż chmurom przebrać się za owce albo narysuj rysia, nie odrywając kredki od papieru.
ORYGINALNY FORMAT
Zwierzoły to najlepiej przygotowany pod względem oprawy zeszyt do zabaw plastycznych, jaki miałam w rękach.
1️⃣ Wygodny format A4 jest wystarczająco duży, żeby zmieścić się z bazgrołami.
2️⃣ Grzbiet okładki nie jest połączony z blokiem kartek, a same kartki są połączone klejem, dlatego bardzo łatwo je wyrwać. W ten sposób z zeszytu może korzystać więcej dzieci w tym samym czasie, chociaż oczywiście każdemu przypadnie w udziale inny zwierzoł.
3️⃣ Tylna okładka jest wykonana z bardzo sztywnego, grubego kartonu, na którym doskonale się rysuje nawet w niesprzyjających warunkach (na kolanie, w samochodzie, na trawie czy nawet w łóżku).
4️⃣ Gumka przyczepiona do tylnej okładki nie tylko pozwala na zabezpieczenie Zwierzołów przed przypadkowym otwarciem i pognieceniem się kartek, lecz również pomaga w utrzymaniu porządku w luźnych kartkach, jeśli dziecko zdecyduje, że chce je zachować. To również bardzo ładna ozdoba!
5️⃣ Gruby, przyjemny w dotyku papier, po którym można rysować kredkami i flamastrami, a nawet malować bez obaw, że kartka się pofaluje albo kolorowe bazgroły przebiją na drugą stronę. Ma bardzo ładny odcień bieli i nie odbija światła.
6️⃣ Na ostatnich 14 stronach znajduje się Atlas zwierzołów, czyli spis (wraz z portretem) oraz podstawowe informacje o wszystkich zwierzakach, które wystąpiły w książce w kolejności. Znajdziecie tu między innymi: swojskiego kruka, flądrę i osła, niezbyt urodziwą ropuchę, roztocze i wesz, ogromnego kaszalota, długoszyją żyrafę i wielonogiego krocionoga, a także egzotycznie brzmiącego boto (podobnego do delfina), widłoroga czy babirussę. Strony z Atlasu zwierzołów można wyrwać i trzymać np. w torebce albo w samochodzie i wykorzystywać za każdym razem, kiedy dzieci będą się nudziły w kolejce albo podczas długiej jazdy. Jeśli zdania oznajmujące zamienicie w pytania, wymyślicie naprędce aż 102 zagadki zoologiczne!
7️⃣ Bardzo podoba mi się krój pisma imitujący pismo odręczne, którego jest w Zwierzołach najwięcej. Oswaja on przyszłych uczniów z widokiem liter, które będą z mniejszym lub większym mozołem odtwarzać w pierwszej klasie.
️8️⃣ Paleta barw ograniczona jest do kilku kolorów, które widać już na okładce: biel, czerń, turkus i pomarańcz. Dzięki temu zabiegowi cały zeszyt ma spójny charakter i nie przytłacza nadmiarem bodźców.
️
9️⃣ Dla każdego coś miłego. Nawet tata dziewczynek przyłączył się do wspólnego rysowania, kiedy zauważył, że na jednej z rozkładówek są… Zresztą zobaczcie sami:
BAZGROŁY
Nie ulega wątpliwości, że najwięcej pola do swobodnej ekspresji daje pusta kartka, kredki, farby oraz inne przybory i to ten sposób spędzania wolnego czasu warto proponować dziecku jak najczęściej. Tym niemniej zeszyty aktywnościowe są cennym dodatkiem do artystycznej edukacji dziecka, bo zachęcają je do eksperymentowania i puszczania wodzów fantazji. Zwierzoły to niezwykła publikacja, obok której trudno przejść obojętnie: jest doskonała pod względem fizycznym i chciałabym, żeby wszystkie atywnościówki dla dzieci były wydawane w ten sposób, ale również ambitna i dobrze zaprojektowana graficznie. Najlepiej będą się bawić ze Zwierzołami starsze przedszkolaki i uczniowie pierwszych klas podstawówek, którzy opanowali już podstawy rysunku i chcą zacząć eksperymentować z przetwarzaniem zastanej rzeczywistości na własnych zasadach. Przypominam, ze jedyną regułą w tej książce jest to, że… NIE MA REGUŁ!
TYTUŁ: Zwierzoły
TEKST: Víctor Escandell
TŁUMACZENIE: Katarzyna Sosnowska
ILUSTRACJE: Víctor Escandell
LICZBA STRON: 144
OPRAWA: miękka z usztywnieniem
FORMAT: 28 × 21 cm
WIEK: 5+
WYDAWNICTWO: Dwie Siostry
ROK WYDANIA: 2017