TUTAJ znajdziecie recenzję tomów 1–5
TUTAJ znajdziecie recenzję tomów 11–15
T.6. IQBAL, Francesco D’Adamo, 10+
„Historia wszystkich dzieci była taka sama: wioska zagubiona gdzieś wśród pól, zmarnowany zbiór, pożyczka u lichwiarza, niewolnictwo”. Hussain zatrudnia w swojej pakistańskiej fabryce dywanów kilkanaścioro dzieci, z których najmłodsze mają zaledwie kilka lat. Każdy dzień małych wyrobników wygląda tak samo: pobudka o świcie, nędzny posiłek i mordercza praca przy krosnach do późnych godzin. Popękana skóra dłoni, wszy, rany na nogach od kajdan i bezbrzeżny smutek malujący się w oczach – z czasem wszystkie dzieci zaczynają wyglądać identycznie. Nie buntują się z obawy przed karą i akceptują swoje życie takie, jakim jest, bo nie potrafią sobie wyobrazić innego. Kiedy w tkalni Hussaina pojawia się nowy chłopiec, charyzmatyczny, nieco tajemniczy Ikebal, dzieci – wcześniej jedynie dzielące wspólny los – otwierają się przed sobą, jednoczą i zaprzyjaźniają. Ikebal jest uparty i wierzy, że świat można zmieniać, i zaszczepia to przekonanie w swoich towarzyszach niedoli. Czy w starciu z brutalnym światem dorosłych interesów mali robotnicy mają jakiekolwiek szanse na poprawę swojego losu? Jak wyrwać się z niewoli, skoro policja jest skorumpowana, a sędziowie przymykają oczy na nadużycia dywanowej mafii? Czy Ikebalowi uda się osiągnąć to, co wydaje się nieosiągalne?
Historia, rodem z koszmaru, jest niestety oparta na faktach. Trzynastoletni Iqbal Masih stał się symbolem walki z nieludzkim traktowaniem dzieci i usłyszał o nim cały świat. Francesco D’Adamo, współcześnie tworzący włoski pisarz, opisał jego heroiczną walkę, oddając głos dziecięcej bohaterce, Fatimie, wymyślonej (choć noszącej wszelkie znamiona prawdopodobieństwa) przyjaciółce chłopca z tkalni Hussaina. Daleki od melodramatyczności i patosu, prosty, dziecięcy język powieści wydobywa z niej to, co najważniejsze, i nie pozwala spokojnie zasnąć… Iqbal to piękna, wstrząsająca i ważna książka, która nigdy nie powinna była powstać.
T.7. WSPANIAŁA GILLY, Katherine Paterson, 13+
Gilly, a właściwie Galadriel Hopkins, wcale nie jest taka wspaniała, a jej życie to jedno wielkie pasmo rozczarowań. Porzucona w dzieciństwie przez matkę, błąka się od jednej rodziny zastępczej do drugiej i nigdzie nie może zagrzać miejsca: bo albo mimowolnie staje na drodze do realizacji planów przybranych rodziców, albo rozmyślnie sama chce do siebie zniechęcić otoczenie. Kiedy kuratorka z opieki społecznej znajduje Gilly kolejny dom, dziewczyna nawet się nie stara wywrzeć dobrego wrażenia na pani Trotter i jej kilkuletnim synu Erneście. Nauczona doświadczeniem zdaje sobie sprawę, że niezależnie od dobrych chęci obcych ludzi, z którymi przyjdzie jej żyć, stygmatyzujące określenie „przybranego” dziecka nie zniknie i nigdy nie pozwoli jej zapomnieć, że tak naprawdę do nikogo nie należy. W nowym domu Gilly zachowuje się tak, jakby zesłano ją do niego za karę, jest niemiła i opryskliwa, a wszelkie przejawy życzliwości ze strony pani Trotter wzbudzają w niej niechęć. W głębi duszy Galadriel ciągle wierzy, że jej biologiczna matka wyrwie ją z piekła tymczasowości i sama się nią zaopiekuje. Dziewczyna ma plan, jak połączyć się już na zawsze z mamą i robi wszystko, by go zrealizować. Kiedy jej marzenie w końcu się spełnia, okazuje się, że nie każda historia kończy się happy endem, a życie pisze własne, zupełnie nieprzewidywalne scenariusze. Gilly staje przed najważniejszą i najtrudniejszą decyzją w swoim życiu – gdzie będzie jej prawdziwy dom?
Katherine Paterson (ur. 1932) jest laureatką licznych nagród, w tym Nagrody im. Astrid Lindgren i Hansa Christiana Andersena. We Wspaniałej Gilly, należącej do klasyki amerykańskiej literatury młodzieżowej, porusza problem przynależności i tożsamości, opisując historię nastolatki, która nigdy nie zaznała matczynej miłości. Utrzymana w humorystycznym tonie powieść uczy szacunku i empatii, a także poświęcenia.
T.8. GENERAŁ CIUPINEK, Barbara Tylicka, Henryk J. Chmielewski, 5+ (naszym zdaniem 6+, a nawet 7+)
Przez Łysobyki Wielkie biegnie niewidzialna granica, dzieląca miasteczko na obszar władzy Nieustraszonych i terytorium Wielgusów. Podczas gdy dorośli wiodą spokojne życie, nie zdając sobie sprawy z nieoficjalnego podziału, młodsi łysobyczanie nie mają ani chwili wytchnienia: każdego dnia pilnują swoich pozycji, wzmacniają bazy i za wszelką cenę chcą przejąć pełną kontrolę nad ruinami starego browaru. W czasie gdy Ciupinek i Wielgus, dowódcy dwóch zwalczających się obozów, opracowują plany kolejnych bitew, Przewodniczący Rady Miejskiej, pan Zebranko, przygotowuje się do obchodów Dni Łysobyk. W przygotowania włączają się między innymi: pan Waporek (kierowca autobusu i operator młyna w jednej, zapracowanej osobie), pan Banderola (urzędnik Toto-Psotka), dziadek Patatajko (niezrównany gawędziarz) i pan Rivanol (aptekarz–pirotechnik). Z dnia na dzień miasto pięknieje, pojawiają się nowe trawniki i drogowskazy, starą pompę na rynku zastępuje fontanna, a gospoda „Pod Serdelkiem” opracowuje nowe menu. Krótko mówiąc, Łysobyki Wielkie nie tylko stają się lepszym miejscem do życia, lecz także są gotowe na najazd turystów. Kiedy podczas obchodów Dni Łysobyk niespodziewanie pojawia się gość ze stolicy, mieszkańcy starają się zaprezentować swoje miasto z jak najlepszej strony. Tylko czy jajecznica ze strusich jaj i świeże kozie mleko są w stanie przyciągnąć kolejnych zwiedzających? Okazuje się, że przypadkowe odkrycie Ciupinka i jego oddziału Nieustraszonych dokonane w ruinach starego browaru może znacząco podnieść atrakcyjność miasta…
Dość „chłopacka” w pierwszej części lektura niespodziewanie zmienia się w uniwersalną i humorystyczną opowieść o odświeżaniu wizerunku miasteczka. Dzieci na równi z dorosłymi działają na rzecz lokalnej społeczności, a ich zabawne perypetie do ostatniej strony nie pozwalają przewidzieć finału. Barwny i dowcipny język Barbary Tylickiej w połączeniu z czarno-białymi ilustracjami Henryka J. Chmielewskiego (Papcia Chmiela) czynią z Generała Ciupinka prawdziwie przygodową powieść – nie tylko dla chłopców! Barbara Tylicka (1925–2013), związana z Instytutem Badań Literackich PAN, przez wiele lat kierowała działem kulturalno-literackim w „Świecie Młodych”, była współtwórczynią polskiej sekcji IBBY, zasiadała w jury konkursów literackich Fundacji ABC XXI i Nagrody Korczakowskiej.
T.9. SIGURD, SYN WIKINGA, Torill T. Hauger, 10+
Życie najmłodszego syna wielkiego jarla Häkona, jednego z najpotężniejszych panów w Norwegii, jest zaplanowane w najmniejszych szczegółach: chłopiec musi nauczyć się władać bronią, by w przyszłości nie tylko powiększać majątek, lecz także zemścić się na wrogach i umacniać potęgę własnego rodu. Jedenastoletni Sigurd, noszący imię legendarnego pogromcy smoka, na każdym kroku słyszy, że tylko wojna czyni z chłopca mężczyznę, i nie może się doczekać, kiedy wreszcie będzie mógł towarzyszyć ojcu i starszym braciom w swojej pierwszej w życiu wikińskiej wyprawie. Jednak kiedy Sigurd, wzrastający w poczuciu wyższości nad dziesiątkami niewolników pracujących w dworze jego ojca, dowiaduje się, jak przed laty jarl skrzywdził jego ukochaną nianię Eddę, jego stosunek do postawionych niżej w hierarchii ulega zmianie. Zamiast ćwiczyć sztuki walki woli włóczyć się po lesie, grać na flecie i rzeźbić w drewnie. Bliscy są zaniepokojeni marzycielskim usposobieniem najmłodszego syna jarla, a sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej, kiedy Sigurd zostaje głową rodu. Czy chłopak zdoła utrzymać władzę i stawić czoła rywalom? Czy jego przyjaźń z nastoletnim niewolnikiem wpłynie na relacje panujące we dworze? Czy – wreszcie – wiking może kierować się w życiu sercem, a nie uświęconą wiekami tradycją?
Sigurd, syn wikinga to poruszająca opowieść o nierówności, zbrodniach popełnianych w imię honoru i wtłaczaniu w sztywne ramy tradycji, ale także przyjaźni silniejszej niż podziały klasowe, przywiązaniu i nadziei na lepsze jutro. Ubrana w wikińskie szaty historia opowiedziana przez norweską pisarkę Torill T. Hauger (1943–2014) trzyma w napięciu do ostatniej strony, a barwny język z licznymi terminami typowymi dla epoki i miejsca akcji jeszcze lepiej pozwala wczuć się w przygodowy klimat powieści.
T.10. ŻEGLARZ Z MILETU, Géza Hegedüs, 12+
Pod koniec VI w.p.n.e. port w Milecie był kulturowym tyglem, gdzie krzyżowały się szlaki handlowe Persów, Egipcjan, Kartagińczyków, Ateńczyków i Spartan. Mieszkańców Miletu zwano synami morza, bo wielu z nich zajmowało się żeglugą. Pewnego dnia dwóch kolegów, Toksarys i Hermodoros, zamiast pójść na lekcje do szkoły mistrza Anaksymenesa, wybrało się do portu, skąd mieli zamiar wypłynąć ze znajomym na pełne morze i miło spędzić przedpołudnie. W wyniku nieszczęśliwego splotu okoliczności chłopcy zostali pojmani przez handlarzy niewolników i trafili do Persji, gdzie zostali sprzedani i zmuszeni do pracy w posiadłości bogatego zarządcy. Mimo niesprzyjających okoliczności Toksares zakochuje się w niewiele od niego młodszej Kalonike, Greczynce z Efezu, z którą łączy go nie tylko wspólna niedola, ale i mowa. Zakończona sukcesem ucieczka z niewoli jest zaledwie wstępem do niezwykłej, pełnej zwrotów akcji opowieści o podwójnej walce Toksaresa: o ukochaną kobietę i wolność Greków.
Żeglarz z Miletu to napisana z epickim rozmachem opowieść o młodzieńczej miłości i wytrwałości, których nie jest w stanie pokonać ani odległość, ani czas. Bardzo dobrze zarysowane tło historyczne powieści pozwala przeżyć emocje towarzyszące Toksaresowi i Hermodorosowi w bitwach pod Maratonem, w Termopilach czy pod Salaminą, a naturalnie wplecione w akcję postacie znanych greckich filozofów, rzeźbiarzy i poetów dodatkowo podkreślają historyczny rys Żeglarza z Miletu. Wartka akcja i atrakcyjna historia przyciągną jednak nie tylko pasjonatów historii starożytnej. Géza Hegedüs (1912–1999), węgierski pisarz, tworzył głównie powieści historyczne dla młodzieży.
Kolekcja Cała Polska Czyta Dzieciom 2 – tomy od 1 do 15 w etui (TUTAJ)
TYTUŁ: Iqbal
KOLEKCJA: Cała Polska Czyta Dzieciom
TEKST: Francesco D’Adamo
TŁUMACZENIE: Joanna Roguska-Berdyn
LICZBA STRON: 126
OPRAWA: twarda
FORMAT: 14 × 22 cm
WIEK: 10+
WYDAWCA: Polityka
ROK WYDANIA: 2017
TYTUŁ: Wspaniała Gilly
KOLEKCJA: Cała Polska Czyta Dzieciom
TEKST: Katherine Paterson
TŁUMACZENIE: Alicja Skarbińska-Zielińska
LICZBA STRON: 144
OPRAWA: twarda
FORMAT: 14 × 22 cm
WIEK: 13+
WYDAWCA: Polityka
ROK WYDANIA: 2017
TYTUŁ: Generał Ciupinek
KOLEKCJA: Cała Polska Czyta Dzieciom
TEKST: Barbara Tylicka, Henryk J. Chmielewski
ILUSTRACJE: Henryk J. Chmielewski (Papcio Chmiel)
LICZBA STRON: 174
OPRAWA: twarda
FORMAT: 14 × 22 cm
WIEK: 5+
WYDAWCA: Polityka
ROK WYDANIA: 2017
TYTUŁ: Sigurd, syn wikinga
KOLEKCJA: Cała Polska Czyta Dzieciom
TEKST: Torill T. Hauger
TŁUMACZENIE: Anna Marciniakówna
ILUSTRACJE: Anita Głowińska
LICZBA STRON: 160
OPRAWA: twarda
FORMAT: 14 × 22 cm
WIEK: 10+
WYDAWCA: Polityka
ROK WYDANIA: 2017
TYTUŁ: Żeglarz z Miletu
KOLEKCJA: Cała Polska Czyta Dzieciom
TEKST: Géza Hegedüs
TŁUMACZENIE: Camilla Mondral
LICZBA STRON: 258
OPRAWA: twarda
FORMAT: 14 × 22 cm
WIEK: 12+
WYDAWCA: Polityka
ROK WYDANIA: 2017